15. Arıların müalicəvi vasitələrlə müalicəsi
İlk növbədə qeyd etmək lazımdır ki, arılar bizim planetdə 100 milyon ildən çox yaşayıb. Onların inkişafı ilə əlaqədar dərmanların təsirinə ehtiyac olmamışdır. Dərmanlardan istifadə insan fəaliyyəti nəticəsində lazımi hesab olundu. Arılar talelərinin insandan asılı olduğunu bilməyənə qədər onlarda orqanizmlərinin xəstəliklərə qarşı dözümlülük və xəstəliklərin qarşısını alma yollarını müəyyən edən profilaktik mexanizmlər vardı.
Müalicə vasitələrindən istifadə onların gələcəkdə arıçılığın inkişafında istifadəsinə yol açdı. Maraqlıdır ki, arıçılıqda antibiotiklərdən istifadə müsbət nəticə verdi. Bu, arıçılar və baytar həkimlərin çox xoşuna gəldi və onlar arılara xəstəliklərin profilaktikası məqsədilə müalicəvi dozada antibiotik verməyə başladılar. Bu vasitələrdən istifadə kütləvi hala çevrildi və iki göstəriciyə nail olaraq tətbiq olundu: birincisi, bu maddələrə alışqanlıq, ikincisi, antibiotiklər, arıların orqanizmlərinin dözümlülüyünə məhvedici təsir göstərdi. O, olmadığı təqdirdə askosfer apissaprofit göbələyi arıların həyatında xəstəlik və orqanizmlərində sürfələrin sürətli inkişafına səbəb oldu. Qidalanma, saxlama və təmizlik şəraitinin yaxşılaşdırılması həmişə yaxşı təsir göstərir, bundan da məntiqi nəticəyə gəlmək olar: dərmanlarla müalicəni minimuma endirmək üçün bu istiqamətdə maksimal olaraq işləmək lazımdır. Nə qədər olsa da, kimyəvi və digər vasitələrlə müalicədən istifadə etmək zərurətdən irəli gəlir. Məhz bu səbəbdən bu zərurilik araşdırılmalıdır.
Amerika çürüməsini müalicə etmək üçün müalicəvi yemdən istifadə edin, bunun üçün şəkər şərbətinə (Şəkil 15.1) (1 hissəsi şəkər, 1 hissəsi su aşağıdakı dərmanlardan birini 1 litr şərbətə əlavə etməklə hazırlayın: norsulfazolnatrium - 1-2 qram, neomisin, tetrasiklin, eritromisin, oksitetrasiklin, monomisin - 400 min vahid miqdarında (vahid miqdarında), streptosin - 400 min vahid miqdarında, kanamisin - 400 min vahid miqdarında. Dərmanlardan birini onların təsirini müəyyən edən laboratoriyanın rəyindən sonra seçin.
İlk növbədə müalicəvi dərmanın su məhlulunu hazırlayın. Bunun üçün lazımi miqdarda sulfamid dərmanı və antibiotikləri (həbləri toz halına gətirin) 100 millilitr ilıq qaynadılmış suda (38-40° C) həll edin və yaxşı qarışdırın.
Alınmış dərman məhlulunu 1 litr ilıq şəkər şərbəti ilə qarışdırın və onu arılara günün sonunda hər 5-7 gündən bir tam sağalana kimi təmiz yem təknələrində hər çərçivə aralığına 100-150 millilitr qoymaqla verin. Zəif ailələrə müalicəvi şərbəti hidropult (şeh damcısı) vasitəsilə birbaşa şanların qovuqcuqlarına qoyun, çünki onlar müalicəvi dozanı təknələrindən götürə bilmir. Yeni xəstəliyin yarandığı təqdirdə baytar laboratoriyasının rəyi ilə istifadə olunan dərmanı digəri ilə əvəz edin.
Avropa çürüməsini müalicə etmək üçün də eyni dərmanlardan eyni üslubla istifadə edin.
Para çürüməni müalicə etmək üçün 1 litr şəkər şərbətinə 400 min vahid miqdarında eritromisin, levomisetin, neomisin əlavə edərək hər arı ailəsinə tam sağalana kimi 5-7 gündən bir 100 millilitr miqdarında verin.